rozwiń ›

Po co zapraszać jerzyki do ogrodu?

W dobie zmian klimatu i wzrastającej liczby owadów, zwłaszcza uciążliwych komarów i meszek, coraz więcej osób poszukuje naturalnych, bezpiecznych metod walki z tym problemem. Jednym z najskuteczniejszych, a zarazem przyjaznych dla środowiska sprzymierzeńców są jerzyki – niewielkie, zwinne ptaki, które spędzają niemal całe życie w powietrzu.

Reklama

Według Antoniego Marczewskiego z Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków, jeden jerzyk potrafi dziennie zjeść do 20 tysięcy owadów, w tym znaczną liczbę komarów. To sprawia, że są one idealnym remedium na komary, który działa bez chemii i hałasu.

Gdzie gniazdują jerzyki?

Choć jerzyki kojarzą się z naturą, obecnie najczęściej spotykane są w miastach – szczególnie tam, gdzie mają dostęp do wysokich budynków. Dawniej zamieszkiwały szczeliny skalne, dziś najchętniej osiedlają się w szczelinach elewacji, stropów lub specjalnych budkach lęgowych.

Wbrew pozorom, osiedlenie jerzyków w przydomowym ogrodzie nie jest łatwe – potrzebują wysoko położonego miejsca na gniazdo, minimum na poziomie drugiego piętra. Dlatego osoby mieszkające w domach parterowych mogą mieć ograniczone możliwości, choć nadal możliwe jest zawieszenie odpowiednio zaprojektowanych budek na wysokich ścianach lub kominach.

Reklama

Jak zbudować budkę dla jerzyka?

Budka dla jerzyka różni się od tradycyjnych domków dla ptaków. Oto najważniejsze wytyczne:

  • Wymiary budki - długość 34 cm, szerokość 18 cm, wysokość 20 cm, z otworem wlotowym 6,5 x 3,5 cm, z daszkiem zabezpieczonym blachą, aby zapobiec przemakaniu.
  • Budki nie muszą mieć patyczków do lądowania – jerzyki chwytają się ścian.
  • Budkę należy wykonać najlepiej ze sklejki wodoodpornej lub dobrze zaimpregnowanych desek.
  • Budkę wieszamy na ścianie północnej lub wschodniej – unikamy ściany południowej, by uniknąć przegrzania. Na jakiej wysokości? Im wyżej, tym lepiej – idealnie to co najmniej 5 m nad ziemią.

Jak zachęcić jerzyki do zasiedlenia budki?

Jerzyki są bardzo lojalne wobec swojego miejsca lęgowego, dlatego zasiedlenie nowej budki może zająć nawet kilka lat. Oto, co możesz zrobić, by zwiększyć szanse:

  • Wieszaj budki w grupach - jerzyki chętnie gniazdują w koloniach – zawieś 2–4 budki obok siebie.
  • Wykorzystaj nagrania głosów jerzyków - odtwarzanie ich odgłosów w sezonie lęgowym (maj–lipiec) zwiększa szanse na zasiedlenie.
  • Zawieś budki w odpowiednim czasie - najlepiej na przełomie kwietnia i maja, ewentualnie w czerwcu/lipcu, by ptaki je poznały na przyszły rok.
  • Nie wieszaj budek zbyt wcześnie - wcześniej zawieszone budki mogą zająć inne ptaki, np. wróble, szpaki.

Jerzyki – ptaki w locie

To, co wyróżnia jerzyki spośród innych ptaków, to ich niesamowita sprawność w locie. Piją, jedzą, a nawet śpią w powietrzu! Ich ciało jest wyspecjalizowane do życia w ruchu. Mają długie skrzydła i widełkowaty ogon, dzięki którym osiągają prędkość nawet 100 km/h.

Ciekawostka: jerzyki nie są spokrewnione z jaskółkami, mimo podobieństw. Są bliżej kolibrów niż ptaków znanych z naszych podwórek.

Jakie inne ptaki zjadają komary?

Choć jerzyki są mistrzami w redukowaniu owadów, nie są jedyne. W ogrodzie warto też wspierać:

  • Muchołówki (szara i żałobna) – polują na komary i muchy, chętnie osiedlają się w specjalnych budkach.
  • Jaskółki oknówki – często gniazdują pod dachami, choć niektórzy je wypłaszają z uwagi na odchody. Problem można rozwiązać montując półeczki pod gniazdem.